Jij bent vermoedelijk op zoek naar een studiekeuzetest. Naar een middel of manier om je te helpen bij je studiekeuze. Misschien wel met de gedachte: als het even kan met een pasklaar antwoord en graag nog even voordat je verder gaat met je favoriete hobby. Helaas. Op deze plek vind je geen kant en klaar lijstje om in te vullen, waarmee je direct 
weet wat je kunt gaan studeren. Wel vind je meer informatie over studiekeuzetests: wat heb je eraan en wat zijn de voor- en nadelen ervan? Lees dus vooral verder voordat je alsnog op zoek gaat naar dat ene razendsnelle antwoord op je vraag: ‘welke studie past bij mij?’
Wat is eigenlijk een studiekeuzetest?
Eigenlijk is het best een raar woord: studiekeuzetest, je zou het ook studiekeuzetoets kunnen noemen. Het lijkt alsof je beoordeeld wordt bij het maken van je studiekeuze. Maar je kunt hier natuurlijk niet voor zakken of slagen! Een onvoldoende komt niet voor, want het is niet goed of fout.
Dat woordje test slaat natuurlijk op de vorm waarin ze vaak worden aangeboden. Studiekeuzetests zijn namelijk manieren om verschillende kenmerken van een persoon vast te stellen volgens een bepaalde procedure. Daarmee kunnen er bepaalde conclusies worden getrokken. Zo zijn er tests die je laten kiezen uit verschillende mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan een vraag als: Wat vind je leuker, een been in het gips zetten of een kozijn schilderen? Of je maakt een test die op een schaal van 1 tot zoveel aangeeft in hoeverre iets bij je past. Zoals bijvoorbeeld: ik vind het leuk om buiten bezig te zijn. Dan kun je kiezen uit allerlei opties van helemaal te gek tot alsjeblieft niet, zeg!
Uit alle antwoorden die je hebt ingevuld, wordt uiteindelijk een conclusie getrokken en dat is dan je uitslag. En ook die uitslag kan weer variëren al naar gelang de test en wat deze precies meet en hoe precies of algemeen de conclusie is. Zo kun je bijvoorbeeld te horen krijgen dat je leraar moet worden, of burgemeester. Of dat je maar beter iets met dieren kunt gaan doen.
Wat meet zo’n test?
Maar wat zegt zo’n uitslag van een studiekeuzetoets nou eigenlijk? Dat is weer afhankelijk van de test zelf: wat wordt er gemeten en waar wordt het voor ingezet?
Het bepalen van welke studie of welk beroep er nou bij je past, gebeurt namelijk niet op basis van 1 enkel dingetje. Bijvoorbeeld op het feit of je al dan niet van dieren houdt, of van benen in het gips zetten of van lekker buiten bezig zijn. Voor het kiezen van een juiste studie moet je met een heleboel dingen rekening houden. Zo zijn er een aantal belangrijke vragen die je moet beantwoorden. Zoals: wat vind ik leuk? En: waar ben ik goed in? Ook een leuke: hoe zit ik nou eigenlijk in elkaar?
Je kunt je voorstellen dat iedereen een eigen mix heeft van die dingen. Zo vindt de een auto’s leuk, is de ander goed in rekenen en kan een derde hartstikke goed met bejaarden overweg. Je kunt je dan vast ook wel voorstellen dat het zo goed als onmogelijk is om al die combinaties van iedereen in 1 enkele test te stoppen. Je zou er enorm veel mogelijkheden in moeten stoppen. Dat lukt dus niet.
Vandaar dat een studiekeuzetoets vaak 1 specifiek onderdeel meet. En op basis daarvan wordt dan aangegeven wat er bij je zou kunnen passen. Als je dan bijvoorbeeld zegt: ik houd van paarden, dan is het bijna logisch dat er uitkomt dat je jockey zou kunnen worden, of managehouder. Op die manier kun je ook snappen dat je dierenarts moet worden als je zegt dat je van dieren houdt, terwijl je misschien alleen maar denkt aan het gezellig knuffelen van je huisdiertje.
Welke soorten tests kun je dan doen?
Er zijn verschillende mogelijkheden qua studiekeuzetests. Er zijn interessetests, die bepalen wat je leuk vindt, interessant vindt, of in welke richting je het zou kunnen zoeken. Er zijn ook persoonlijkheidstests, die meer zeggen over hoe jij in elkaar steekt. Ben je sociaal, praktisch of misschien juist meer artistiek? Een derde optie is de capaciteitentest, welke bepaalt wat jouw werk- en denkniveau is. Ben je meer een mbo-er, een hbo’er of kun je misschien wel universiteit aan?
Wat zijn de voor- en nadelen?
Een nadeel van sommige tests is dat je er sociaal wenselijke antwoorden kunt invullen. Zeker als het een test is die vraagt in hoeverre iets op jou van toepassing is. Je kunt het dan een beetje manipuleren. Een tweede nadeel is dat je misschien wat gespannen kunt zijn bij het invullen van een test. Dat kan de uitslag beïnvloeden, zeker als het gaat om het meten van je capaciteiten. Ook hoe jij in je vel zit op het moment van invullen kan van invloed zijn op de uitslag. “Ik heb hier geen zin in” kan een heel ander beeld geven dan “Het is een topdag vandaag!” En als jij in de klas een test moet maken terwijl iedereen in je nek loopt te hijgen, is dat misschien ook niet bevorderlijk.
Voordelen zijn er gelukkig ook. Als het een goede test is, heeft die een voorspellende waarde: het meet dan een permanent kenmerk van je, die je vaker vertoont. Ook is het een objectief middel, waarbij je niet afhankelijk bent van iemand die jou moet beoordelen en die je misschien niet zo aardig vindt. En tenslotte kan de uitslag goed van pas komen om bepaalde onderwerpen verder uit te diepen.
Wel of niet doen dan?
Moet je dan wel of geen tijd (of geld) investeren in een test? Dat ligt eraan hoe je er mee omgaat. Als jij effe snel een testje wilt doen in de hoop er dan vanaf te zijn, dan is het antwoord NEE. Als je goed gelezen hebt, snap je dat je razendsnelle antwoord op de vraag welke studie bij je past niet via een test komt. Maar wanneer je een test invult om het als basis te gebruiken, dan is het echter een prima plan. Je zou dan kunnen kijken op deze site. Als je het gebruikt als onderdeel van een compleet pakket, waarbij je alle aspecten bekijkt die bij studiekeuze aan bod komen, dan is het een mooi begin.
Dat laatste is ook precies wat ik doe in mijn trajecten studiekeuze-begeleiding. Een studiekeuzetest is bij mij een onderdeel van het geheel. De uitslag is iets wat we bespreken. Waarom komt dat eruit? Wat betekent dit? En wat kun je ermee in het verdere studiekeuzeproces? Geen razendsnel antwoord, wel een route die leidt tot een studiekeuze die echt bij je past!
